Telsiz Nedir?

Telsiz  nakil vasıtasıyla tel yerine uzay ortamını kullanarak ses, söz, yazı ve resim şeklindeki haberlerin birbirinden uzak noktalar arasında karşılıklı olarak alınıp verilmesini sağlayan cihaz. Bir çeşit telekomünikasyon aracı Telekomünikasyon tekniği tarih boyunca çeşitli merhalelerden geçmiş, fakat asıl büyük gelişmeler elektrikten faydalanma ile 19. yüzyılda gerçekleşmiştir. Telefon ve telgraf gibi telli bağlantılardan sonra nihayet nakil ortamı olarak uzay kullanılarak telsiz irtibatla haberleşme sağlanmıştır.

Telsiz  yayınında ilk gerekli olan şey vericiyle alıcı arasında bir irtibat sağlamak üzere haberi kendisine yükleyeceğimiz taşıyıcı dalganın üretilmesi, kuvvetlendirilmesi ve uzaya yayınlanmasıdır. Taşıyıcının sabit frekans ve şiddette elektromanyetik bir dalga olduğu düşünülürse verici merkez belirli veya bütün yönlere görünmeyen elektromanyetik dalgalar gönderen bir bakıma güçlü bir fener olarak kabul edilebilir. Fakat sürekli parlayan bir ışığın varlığını haberdar etmekten başka bir şey söylememesi gibi bir telsiz vericisinin taşıyıcı dalgası da sadece onun varlığını ifade eder. Bu sabit taşıyıcının bir haber sağlaması için herhangi bir yolla değiştirilmesi gerekir. Mesela taşıyıcı bir kesilip bir verilerek anahtarlanırsa, mors veya tele printer kodlarına göre frekansı iki sınır arasında kaydırılırsa radyotelgrafı veya mesaj veya radyo faksimileyle resim gönderilebilir. Ses veya resim bilgisine göre taşıyıcı çok daha karmaşık tekniklerle değiştirilebilir. Bu değiştirme işlemine modülasyon denilir. (Bkz. Modülasyon)

Kullanılan telsiz  sistemlerinde çoğunlukla genlik ve frekans modülasyonuyla bunların çeşitleri kullanılır. Modüleli işaret alıcıda de modüle edilerek haber ortaya çıkarılır. Modülasyonun gayesi, nakledilecek haberi transmisyon yoluna uygun hale getirmektir. Mesela frekans bandına, band genişliğine, parazit aralığına lineer olan ve olmayan distorsiyonlara uydurmaktır. Genlik modülasyonunda taşıyıcı işaretin genliği habere ait işaretle değiştirilir. Bu durumda taşıyıcı frekansın sağında ve solunda haber işaretinin frekansla taşıyıcı frekansın toplam ve farklarının meydana getirdiği iki yan band ortaya çıkar. Haberin karşı taraftan alınabilmesi için taşıyıcılı veya taşıyıcısız bir yan bandın gönderilmesi kafidir. Böylece tek ve çift yan bandlı sistemlerden söz edilir. Karşı tarafta modülasyon işlemindekine benzer bir değiştirme işlemine ihtiyaç vardır. Bu işleme demodülasyon işlemi adı verilir. İşlem, modülasyon işlemindekinin tersidir ve yeniden şekil değiştirme anlamına gelir.

Telsiz frekans modülasyonunda (FM) ise taşıyıcı işaretin frekansı habere ait işarete göre değiştirilmektedir. Haber artık taşıyıcı işaretin genliği içerisinde saklı olmayıp taşıyıcının sıfırdan geçiş anlarında saklı olmaktadır. Bozucu işaretler yani parazitler, frekans modülasyonlu, işaretli haberin, genlikle ilgisi olmadığı için etkili olamazlar. Böylece FM'de daha net ve temiz bir ses elde edilir.

Telsiz sistemleri çeşitli tip ve güçte askeri ve polisiye gayelerle sıkça kullanıldığı gibi sivil gayeler için de kullanılabilir.